Liczne badania potwierdzają, że z roku na rok przybywa Polaków posiadających zadłużenie w formie pożyczki lub kredytu. Zobowiązania Polaków pod koniec 2020 roku wyniosły ponad 48 miliardów złotych. Taka sytuacja sprzyja firmom windykacyjnym, które specjalizują się w odzyskiwaniu długów. Na temat tego, jak działają firmy windykacyjne narosło już wiele mitów. W tym miejscu dowiesz się, co może firma windykacyjna, czego jej nie wolno, a także, jakie prawa posiada sam dłużnik.
Czym jest firma windykacyjna?
Kancelaria windykacyjna specjalizuje się w dochodzeniu roszczeń finansowych na podstawie odpowiedniego pełnomocnictwa na rzecz wierzyciela lub na podstawie umowy cesji wierzytelności jako wierzyciel we własnym imieniu. Mówiąc najprościej, windykator ma za zadanie nakłonić dłużnika do dobrowolnej spłaty zadłużenia. A jeśli to się nie uda, windykator kieruje sprawę do sądu.
Windykator może reprezentować wierzyciela w procesie odzyskiwania długów lub nabyć prawa do długu stając się tym samym wierzycielem. Firmy windykacyjne bardzo często współpracują z instytucjami finansowymi, z firmami, a także z klientami prywatnymi. Niektóre korporacje oraz duże banki posiadają swój własny dział odpowiedzialny za windykację. Firmy windykacyjne w dużej mierze posiadają te same uprawnienia, co wierzyciel, ale w praktyce dysponują znacznie szerszym zapleczem prawnym. To oczywiście zwiększa szansę na korzystne załatwienie sprawy.
Rosnące zadłużenie Polaków w ostatnich latach sprawia, że na rynku działa coraz większa liczba firm windykacyjnych. Na przestrzeni lat narosło wokół nich sporo mitów, a dla wielu osób pracownik firmy windykacyjnej kojarzy się z barczystym i krótko obciętym mężczyzną. W praktyce jednak, sposób działania firm windykacyjnych ewoluuje i z pewnością nie przypomina już metod spotykanych powszechnie chociażby w latach 90. Warto zadać sobie kilka kluczowych pytań: co może firma windykacyjna? Czego absolutnie nie wolno firmie windykacyjnej? Jakie prawa w obliczu windykacji posiada dłużnik?
Windykator a komornik
Bardzo ważne jest, żebyś miał świadomość, że windykator to nie komornik!
Oznacza to przede wszystkim, że windykator nie ma prawa prowadzić egzekucji twojego majątku. Takie prawo przysługuje wyłącznie komornikowi i to dopiero po prawomocnym wyroku sądu.
Jeżeli windykator twierdzi inaczej, to po prostu stara się cię zastraszyć.
Co może firma windykacyjna?
Metody działania firmy windykacyjnej możemy podzielić na dwa rodzaje: windykację miękką oraz windykację twardą. Sposób działania w dużej mierze zależy od tego, jak blisko jest do przedawnienia długów. Zazwyczaj, w pierwszej kolejności stosowana jest windykacja miękka, a gdy nie przyniesie ona pożądanych rezultatów, wprowadza się windykację twardą. Co może zrobić windykator?
- Windykacja miękka (windykacja polubowna) – firmom windykacyjnym zależy na polubownym załatwieniu sprawy. Uniknięcie sprawy w sądzie pozwala zaoszczędzić czas i pieniądze. W dużej mierze jest to rozwiązanie korzystne dla obu stron. W ramach windykacji miękkiej, windykator dąży do zawarcia ugody z dłużnikiem. Może on podjąć próbę kontaktu z dłużnikiem (w formie pisemnej, telefonicznej oraz osobistej). Może także wysyłać przedsądowe wezwanie do zapłaty na rzecz wierzyciela.
Dlatego warto porozmawiać z pracownikiem firmy windykacyjnej i szukać obustronnie korzystnego rozwiązania sytuacji. - Windykacja twarda (windykacja sądowa) – jeśli dłużnik konsekwentnie unika kontaktu z firmą windykacyjną i nie jest zainteresowany polubownym załatwieniem sprawy, firmie pozostaje windykacja twarda, czyli wejście na drogę sądową. Składany jest pozew o zapłatę należności. W przypadku korzystnej decyzji sądu co do spłaty zadłużenia możliwa jest do wdrożenia egzekucja komornicza.
Jak już mówiliśmy, sposób działania często wynika z terminu przedawnienia długów. W większości przypadków jest to 6 lat dla zobowiązań prywatnych i 3 lata dla zobowiązań gospodarczych, aczkolwiek istnieją wyjątki od reguły. Jeśli do przedawnienia długu pozostało niewiele czasu, firma windykacyjna poświęci mniej czasu na windykację miękką, aby szybko wejść na drogę sądową. Co ważne, firmy windykacyjne wciąż mogą ubiegać się o uregulowanie należności po przedawnieniu się długu, ponieważ wciąż on istnieje. Przedawnienie wyklucza wejście na drogę sądową i zwalnia dłużnika z obowiązku zapłaty, ale wciąż możliwe jest dążenie do polubownego rozwiązania.
Czego nie może robić windykator?
Co może firma windykacyjna
Sposoby działania firm windykacyjnych od lat budzą spore kontrowersje i nierzadko są uznawane za niezgodne z prawem. Rzetelne firmy windykacyjne doskonale znają jednak przepisy i wiedzą, w jaki sposób prowadzić działania, aby nie dać podstawy dłużnikowi do ich zaskarżenia. Czego zatem nie wolno robić firmom windykacyjnym?
- Po pierwsze, windykator nie równa się komornik! Firma windykacyjna nie może zajmować majątku dłużnika. Egzekucja komornicza na drodze postępowania egzekucyjnego nie wchodzi więc w rachubę.
- W trakcie windykacji miękkiej, windykator nie może sobie pozwolić na nękanie dłużnika telefonami, SMS-ami czy też wiadomościami e-mail. Ciężko jednak jednoznacznie ocenić, co jest nękaniem. Przyjmuje się, że kilka prób nawiązania kontaktu w ciągu dnia jest już nękaniem.
- Windykacja terenowa polega na podjęciu próby nawiązania bezpośredniego kontaktu z dłużnikiem np. w miejscu jego zamieszkania. Kancelaria windykacyjna nie ma jednak prawa wkroczyć do domu dłużnika, o ile ten nie wyrazi na to zgody. Nie można też wielokrotnie nachodzić dłużnika w miejscu zamieszkania ani w miejscu pracy.
- Firmy windykacyjne nie mogą informować o zadłużeniu osób trzecich: np. rodziny, sąsiadów.
- Bezprawne jest także doliczanie dodatkowych opłat do istniejącego długu.
- Windykator nie ma również prawa żądać wyjawienia majątku od dłużnika, osób trzecich lub instytucji państwowych.
- Bezprawnym działaniem jest również grożenie dłużnikowi lub komuś z jego otoczenia w celu wyegzekwowania długu.
- Zabronione jest wprowadzanie dłużnika w błąd.
Oczywiście na przestrzeni lat zdarzyły się przypadki firm windykacyjnych działających niezgodnie z prawem i to główny powód, dla którego na temat windykacji narosło tyle mitów. Pamiętajmy jednak, że profesjonalne firmy windykacyjne często zatrudniają swoich prawników i zależy im na tym, aby wszelkie działania byłe zgodne z obowiązującym prawem.
Co robić, gdy kancelaria windykacyjna narusza prawo?
Jeśli kancelaria windykacyjna podejmuje działania pomimo przedawnienia długu (jest to zgodne z prawem), dłużnik może wystosować pismo, w którym oświadczy, że ma świadomość faktu, że dług jest przedawniony i nie zamierza go uregulować. Jeśli pojawiają się próby nękania, należy upomnieć windykatora, oświadczyć znajomość swoich praw i ostrzec przed podjęciem stanowczych kroków.
Jeśli firma windykacyjna dalej będzie naruszać uprawnienia, należy skierować sprawę do Urzędu Ochrony Danych Osobowych i poinformować o naruszeniu przepisów RODO. Bezprawne działanie można zgłosić także do: Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, Komisji Nadzoru Finansowego, Rzecznika Praw Konsumenta oraz oczywiście na policję. Jeśli pojawiają się groźby, dłużnik powinien bezzwłocznie skorzystać z pomocy prawnika i wejść na drogę sądową.
A propos drogi sądowej, to dłużnik może złożyć pozew do sądy cywilnego w wyniku naruszenia dób
Profesjonalna pomoc dla dłużnika
Jeśli czujemy, że w jakimkolwiek momencie zostało popełnione wykroczenie przez firmę windykującą, warto aby całej sprawie przyjrzał się prawnik Lublin. Jego wiedza okaże się w tym momencie bardzo cenna, ponieważ dzięki niej będzie można zrewidować, czy wszystkie działania firmy windykacyjnej są zgodne z prawem. W razie czego, radca prawny Lublin może podjąć niezbędne kroki w celu wyjaśnienia sytuacji, które są na naszą niekorzyść. W razie wykrycia nieprawidłowości, całą sprawę może przejąć kancelaria odszkodowawcza Lublin, która w naszym imieniu będzie domagać się rekompensaty za wszystkie nieprawne działania, które były prowadzone w naszym kierunku.
Jakie prawa przysługują dłużnikowi?
Dłużnik jest chroniony prawem i może reagować na wszelkie naruszenie przepisów ze strony firmy windykacyjnej.
- Przede wszystkim, dłużnik nie ma obowiązku kontaktować się z firmą windykacyjną – może ignorować próby kontaktu i wezwania do zapłaty, ale wówczas musi się liczyć z tym, że sprawa może trafić do sądu.
- Dłużnik nie musi również wpuszczać windykatora do domu oraz informować go o swoim majątku.
- W przypadku wyrażenia chęci polubownego rozwiązania sporu, dłużnik ma prawo negocjować korzystniejsze warunki spłaty oraz obniżenie zobowiązania.
- Jeśli firma windykacyjna narusza prawo, dłużnik może poinformować policję, Urząd Ochrony Danych Osobowych, Komisję Nadzoru Finansowego oraz Rzecznika Praw Konsumenta. Można także zgłosić sprawę do sądu.
Czy wierzytelności mogą zostać przeniesione do innej firmy bez zgody dłużnika?
Jak najbardziej tak, wierzyciel ma prawo przekazać zadłużenie do obsługi przez zewnętrzną firmę, udzielając jej wszelkich informacji oraz danych osobowych dłużnika. Wierzyciel nie potrzebuje na to zgody dłużnika, ale powinien poinformować o fakcie przekazania zobowiązania stronie trzeciej. Firma windykacyjna może reprezentować interesy wierzyciela w procesie odzyskiwania długu, ale istnieje również możliwość sprzedaży długu firmie za określony procent wartości zobowiązania. Wówczas, wierzyciel automatycznie jest wyłączony z dalszego postępowania, a nowym wierzycielem staje się kancelaria windykacyjna, która nabyła prawa do długu.